Speech veilingmeester 1e veildag 2023

Dames en heren,

Iedereen van harte welkom bij de start van het nieuwe aardappelseizoen. Vandaag is het 20 juni, voor onze begrippen een zeer late start zeker wanneer we naar vorig jaar kijken toen we al op 31 mei zijn begonnen. Maar je hebt er van die jaren tussen dat het gewoon niet haalbaar is. Uit het archief blijkt dat 2001 ook z’n laat voorjaar was, toen was de startdatum 19 juni.

De eerste aardappelen werden al op 11 februari gepoot en eind februari/begin maart zijn er behoorlijk wat percelen gepoot. Toen brak een periode van hevige en langdurige neerslag aan. Hierdoor kon er ten opzichte van andere jaren veel minder plastic worden gelegd. De telers konden gewoon het land niet op. Het is dus lang koud en nat gebleven.

Pas eind april/begin mei zijn de meeste aardappelen gepoot. Vanaf half mei kregen we te maken met een schrale Noord-Noordoosten wind en geen neerslag van betekenis. Daarbij komt dat vanaf begin juni de zon volop ging schijnen en dat de temperaturen zijn opgelopen tot tropische waarden. Het neerslagtekort loopt dan ook snel op en de gewassen hebben er sterk onder te lijden. De telers doen er dan ook – mede door de inzet van zoet water wat op Tholen van goede kwaliteit beschikbaar is – alles aan de vitaliteit van de gewassen in stand te houden. Echter dit is een grote uitdaging.

Nog even een korte terugblik op vorig jaar. Zoals reeds eerder opgemerkt zijn we toen al op 31 mei gestart met veilen. Maar we hebben een beetje valse start gemaakt. De markt was er nog niet op berekend. Er zaten nog volop aardappelen in de bewaarcellen van de oogst 2021 en daarnaast waren er grote volumes importaardappelen op de markt. Dus de belangstelling voor de nieuwe oogst van Alvantho was maar matig. Eind juli moesten we vaststellen dat de prijsvorming op zich nog niet verkeerd was, maar er zaten nog te veel middel-vroege rassen in de grond, zonder zicht op een vlotte afzet. Maar het was droog en ook uit de omliggende landen – met name België en Noord-Frankrijk – kwamen geluiden van hardnekkige droogte met tegenvallende opbrengsten als resultaat. De termijnmarkt kwam in beweging, want met name de industriële verwerkers gingen zich indekken.
Ook als veiling hebben we voor de bij onze veiling aangesloten telers een contract kunnen afsluiten voor de levering van ruim 2.000 ton aardappelen met als bestemming friet. Vanaf dat moment zat er gelijk een stevige bodem in de markt.
De exportvraag kwam inmiddels ook goed op gang, dus ook voor niet-friet geschikte rassen was volop belangstelling. We kennen inmiddels allemaal het verdere verloop van het seizoen. De marktprijzen bleven lang onder de 30 Euro, maar toen eenmaal duidelijk werd dat er maar mondjesmaat vrije aardappelen meer voorhanden waren én dat we daarnaast met een laat voorjaar te maken kregen, liepen de prijzen snel op. Inmiddels is het zoeken naar vrije partijen en doen er prijzen van 60 tot 65 Euro de ronde.

De import uit Zuid-Europese landen lijkt ook niet overdadig en de prijzen zijn hoog. Terug naar Tholen waar we vandaag dus de start van de Alvantho’s gaan beleven. De vroegst gepote percelen kunnen nu worden gerooid. Het product ziet er goed uit. We willen dan ook samen met onze aangesloten telers de inspanning leveren om de komende weken in de vraag te voorzien, door het aanbieden van een kwalitatief hoogwaardig en duurzaam geteeld product.

Onder de klok staat weer een kistje Alvantho aardappelen, waarvan we de opbrengst willen schenken aan een goed doel. Dit jaar doen we dat iets anders dan gebruikelijk. We hebben namelijk twee goede doelen die onze grote sympathie oproepen. Allereerst de enorme nood in de Oekraïne. Ik hoef u niet te vertellen hoe het daar aan toe gaat. De Metadidomi Foundation is een plaatselijke goede doelen organisatie met een internationale uitstraling. Samen met de ZLTO hebben ze een actie opgestart voor het verzamelen van zaai- en pootgoed voor het zwaar getroffen Oekraïne. Met de helft van de opbrengst vandaag dragen we daar een klein steentje aan bij.
Een ander lokaal doel met een bovenregionale uitstraling is de Stichting Vrienden van Siem die jaarlijks vele activiteiten ontplooien waarbij de opbrengst gaat naar ziekenhuizen die mensen behandelen met de vreselijke ziekte kanker. Ze dragen zo op tastbare wijze bij aan het welzijn van de patiënten. Dit jaar gaat de opbrengst van al hun acties naar de ZRTI in Vlissingen, een afkorting die staat voor ZuidWest Radiotherapeutisch Instituut.
Beide goede doelen kennen vele sponsoren en sympathisanten. Voor dit jaar willen we dan ook graag een uitzondering op de regel maken en dus beide goede doelen steunen. Ik nodig u dan ook uit om voor een mooie opbrengst te zorgen van het 1e kistje Alvantho aardappelen.
Tot slot dank voor uw aandacht. We vertrouwen wederom op een prettige samenwerking en wensen u bovenal een goede gezondheid toe.
D.L. Hage, 20 juni 2023